Spis treści
Użytkowanie samochodu kojarzone jest ze swobodą przemieszczania się i komfortem. Żywotność pojazdu zależy od wielu czynników, m.in. stylu jazdy, cyklicznych przeglądów i wyczulenia na wszelkiego rodzaju usterki i awarie, które z czasem mogą coraz mocniej odbijać się na kondycji auta. Troszcząc się o samochód należy dokonywać cyklicznych wymian elementów najbardziej podatnych na eksploatację, takich jak np. olej silnikowy czy filtry.
1. Kiedy wymienić akumulator?
Akumulator podlega relatywnie najrzadszym wymianom spośród omawianych tutaj elementów pojazdu. Średni cykl życia tej baterii wynosi około pięciu lat, co jest okresem dość długim. Trudno jednoznacznie wskazać rekomendowany termin zastąpienia starego nowym, ponieważ zużycie może nastąpić zarówno wcześniej, jak i później. W przypadku akumulatora największe znaczenie ma obserwacja jego stanu i tego, jak funkcjonuje.
Pierwszą przesłanką do wymiany mogą być częste problemy z rozruchem. Warto wówczas sprawdzić, czy faktycznym winowajcą jest akumulator, czy też odpowiedzialny za ten stan jest alternator lub niesprawny układ elektryczny samochodu. Innym niepokojącym objawem będzie słabsza praca reflektorów przy wyłączonym silniku. Przed zakupem nowej baterii należy wykluczyć to, iż kłopoty z autem są efektem jego rzadkiego użytkowania lub powstałych zanieczyszczeń (np. na klemach).
W przypadku akumulatorów bezobsługowych sytuacja jest prosta, ponieważ konieczność podjęcia działań określa tzw. magiczne oczko. Jeśli jest ono żółte albo białe, wówczas wymiana będzie nieodzowna. Barwa czarna oznacza, iż baterię trzeba doładować, a zielona informuje o prawidłowym poziomie elektrolitu i naładowania.
W akumulatorach starszej generacji ocena ich stanu wymaga podpięcia woltomierza do klem i pomiaru gęstości elektrolitu (prawidłowy zakres to około 1,25–1,28 g/cm³). Niższy poziom świadczy o rozładowaniu, dlatego też kolejną czynnością powinno być doładowanie za pomocą prostownika, a następnie ponowny pomiar. Jeśli wykaże on znów niższą wartość od pożądanej, akumulator trzeba zastąpić nowym – podobnie w przypadku powstania uszkodzeń mechanicznych i wycieków, które zawsze stwarzają konieczność wymiany.
2. Wymiana oleju silnikowego i filtru powietrza
Podstawowe funkcje, które spełnia olej silnikowy, to:
- zmniejszenie tarcia,
- chłodzenie,
- uszczelnienie,
- ochrona przed korozją,
- utrzymywanie czystości smarowanej powierzchni.
Liczna zadania powodują, iż żywotność oleju nie jest zbyt długa. Właściwości smarne ulegają pogorszeniu m.in. w wyniku oddziaływań termicznych i kontaktu ze zużywającymi się podzespołami. Zaleca się kontrolowanie stanu oleju co około 1000 przejechanych kilometrów, a także wymianę przynajmniej raz w roku. Obecnie wiele samochodów posiada czujniki oleju, które informują o jego stanie na bieżąco. Przebieg samochodu nie jest bez znaczenia, ponieważ w przypadku najbardziej aktywnego użytkowania coroczna wymiana nie wystarcza – producenci zalecają rutynowe działania co 15-30 tysięcy kilometrów przebiegu. Statystycznie średniemu kierowcy, który pokonuje 8-12 tysięcy kilometrów rocznie (w większości w warunkach miejskich) w zupełności wystarczy wlewanie nowego oleju w odstępach co dwanaście miesięcy.
Rutynowo wymiana filtru powietrza odbywa się w tym samym czasie, co oleju silnikowego. Mechanicy sami zalecają wykonanie obu czynności za jednym razem. Filtr powietrza to część układu dolotowego, który zabezpiecza silnik przed zanieczyszczeniami z powietrza. Zapchany filtr skutkować będzie spadkiem mocy silnika, a objawi się również zwiększonym zużyciem paliwa. W długiej perspektywie taki stan może zakończyć się uszkodzeniem powierzchni tłoków i cylindrów, a co za tym idzie – skróceniem żywotności silnika. Wskazana jest coroczna lub powiązana ze wskazanym wyżej przebiegiem samochodu wymiana oleju i filtrów. Kierowcy pojazdów poruszających się często po drogach o silnym zapyleniu, powinni zwrócić szczególną uwagę na systematyczne kontrole stanu filtra powietrza.
3. Klimatyzacja
Dobra klimatyzacja jest błogosławieństwem każdej pory roku, aczkolwiek wszelkie zaniedbania przemieniają ją w przekleństwo. Zanieczyszczony filtr kabinowy to siedlisko grzybów i drobnoustrojów, których unoszenie się w powietrzu jest nie tylko źródłem drażniącego zapachu, ale wprost stanowi zagrożenie dla zdrowia kierowcy i pasażerów. Nieprawidłowe funkcjonowanie klimatyzacji i zużyte filtry to dotkliwy problem szczególnie dla alergików i osób chorujących na astmę, chociaż może być także źródłem kłopotów z układem oddechowym wszystkich pozostałych.
Dbałość o właściwy stan klimatyzacji zawiera regularne jej używanie i cykliczne odgrzybianie (co najmniej raz w roku), a także uzupełnianie i wymianę czynnika chłodzącego, który zużywa się w tempie 10-15% rocznie (całkowita wymiana co 2-3 lata). Kontrola układ każdorazowo powinna składać się również z badania jego szczelności, ponieważ wszelkie usterki w tym zakresie redukują efektywność klimatyzacji, a nierzadko spada ona wręcz do poziomu zerowego.
4. Wymiana klocków hamulcowych
Klocki hamulcowe wymieniane są parami na jednej osi. Kiedy? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ wpływ na to ma:
- jakość klocków,
- styl jazdy kierowcy,
- stan pozostałych elementów np. zacisków hamulcowych,
- warunki eksploatacji (przewaga jazdy miejskiej).
Samochody poruszające się głównie po mieście mogą wymagać dwukrotnie częstszej wymiany klocków – średnia ich żywotność określana jest na 60 tysięcy kilometrów, czyli w eksploatacji miejskiej będzie to około 30 tysięcy kilometrów. Konieczność zakupu często sygnalizowana jest przez producentów – nowsze auta posiadają systemy elektroniczne, które monitorują ich aktualny stan, a same klocki bywają skonstruowane w taki sposób, żeby wydawały piszczące dźwięki przy nadmiernym zużyciu.
Klocki hamulcowe warto poddać fachowej ocenie przy okazji sezonowej wymiany opon. Wówczas zachodzi idealna okazja do pomiar grubości materiału ciernego. Alarmującym sygnałem zawsze powinny być niestandardowe zachowania pojazdu, takie jak np. drgania, wibracje czy gubienie toru jazdy w trakcie hamowania.
Fotografia: Pixabay
Sprawdzone warsztaty samochodowe: