Drgania kierownicy podczas hamowania z mniejszą lub większą prędkością to sygnał ostrzegawczy, którego kierowca nie powinien zignorować. Tym bardziej, że zazwyczaj powód awarii można bardzo szybko usunąć. Skąd biorą się drgania kierownicy przy hamowaniu? Jak je usunąć?
Kierownica w samochodzie może drżeć w różnych sytuacjach i na skutek różnych czynników.
Dzieje się tak dlatego, że samochód to system naczyń połączonych. Wiele układów jest połączonych ze sobą na różne sposoby. Wiele układów jest zależnych od siebie na różne sposoby. Kierownica może na przykład drżeć wtedy, gdy w silniku benzynowym dochodzi do wypadania zapłonów, albo w silniku w ogóle nie pracuje jeden z cylindrów.
W niniejszym artykule zajmiemy się drżeniem kierownicy (drganiami kierownicy) podczas hamowania samochodu.
Drgania kierownicy przy hamowaniu – mogą mieć różne natężenie
Drgania kierownicy mogą pojawiać się w różnych sytuacjach. Kierownica może drżeć podczas hamowania tylko przy silnym hamowaniu, podczas jazdy z dużą prędkością (powyżej 90 km/h). Jednak bicie na kierownicy podczas hamowania może być też wyczuwalne podczas hamowania z niewielkiej prędkości.
Drgania kierownicy po naciśnięciu hamulca mogą też nasilać się po naciśnięciu hamulca – im dłużej trwa hamowanie, tym silniejsze są drgania.
Dlaczego kierownica drży podczas hamowania?
Za drgania kierownicy podczas hamowania odpowiedzialne są dwa układy: układ hamulcowy (przede wszystkim) i układ zawieszenia (w mniejszym stopniu, raczej zwiększa on drgania, generowane przez układ hamulcowy). Ale problem może być też generowany przez układ napędowy (choć na szczęście, dzieje się to rzadko).
Zatem podstawowym źródłem problemu jest układ hamulcowy.
Dlaczego drgania, generowane przez układ hamulcowy są odczuwalne na kierownicy auta?
Układ kierowniczy jest połączony ze zwrotnicami kół, za pomocą drążków kierowniczych i końcówek drążków kierowniczych. Na zwrotnicach przednich kół zamontowane są zaciski hamulcowe, w których pracują klocki i tarcze hamulcowe. Drgania, generowane przez te elementy, przenoszą się na układ kierowniczy. Najpierw poprzez końcówki drążków, potem same drążki, potem przekładnię kierowniczą, potem kolumnę, aż na samo koło kierownicy.
Które części układu hamulcowego są odpowiedzialne za generowania drgań, które potem przenoszą się na koło kierownicy?
• Tarcze hamulcowe. O nich zawsze mówi się w pierwszej kolejności, albo w ogóle uważa się je za jedynych winnych drgania kierownicy podczas hamowania (co nie jest prawdą).
Dlaczego tarcze wywołują drgania podczas hamowania? Już wyjaśniamy.
Po pierwsze: tarcze mogą być krzywe (zwichrowane). Dlaczego? Na przykład na skutek szokowego schłodzenia nagrzanych po hamowaniu tarcz w zimnej wodzie (na skutek wjazdu w kałużę).
Jak sprawdzić, czy tarcze są krzywe? Mechanik wykorzystuje do tego celu czujnik zegarowy (dokonuje pomiaru bicia osiowego). Jeśli tarcze są zwichrowane – należy je wymienić na nowe.
Po drugie: tarcze mogą ulegać miejscowemu przegrzaniu, albo mogą się na nich osadzać resztki przegrzanej okładziny klocków hamulcowych. Kiedy tak się dzieje? Podczas częstego agresywnego hamowania. Czyli podczas sportowej jazdy, albo np. podczas jazdy w górach. Czasami wystarczy jedno bardzo mocne hamowanie a potem zatrzymanie auta na parkingu, bez dania szansy tarczom na wychłodzenie się podczas jazdy. Resztki spalonej okładziny mogą powodować drgania.
Tak samo, jak zmiana struktury materiału tarczy w niektórych miejscach, na skutek miejscowego przegrzania. Zmiana struktury materiału tarczy hamulcowej sprawia, że okładzina klocka hamulcowego w danym miejscu zachowuje się inaczej, niż tam, gdzie materiał tarczy hamulcowej nie uległ zmianom. Na jednej powierzchni „trze” jak trzeba, na innej (tej przegrzanej) się prześlizguje. To sprawia, że powstają drgania.
Po trzecie – tarcze mogą być sprawne. Tylko zostały źle zamontowane. I przez to dochodzi do bicia osiowego podczas hamowania i powstają drgania. Powierzchnia piasty koła, przed zamontowaniem tarczy, powinna być dokładnie oczyszczona z rdzy.
Jeśli się tego nie zrobi, tarcza źle przylega i bije podczas hamowania.
• Piasty kół. Mogą być nieoczyszczone, jak już wspomnieliśmy, z korozji. Ale mogą być też krzywe. Dlaczego? Mogą być krzywe po wypadku, albo po mocnym uderzeniu bocznym kołem w jakąś przeszkodę.
• Problemy związane z zaciskiem hamulcowym, na przykład zły montaż klocków hamulcowych, albo zużycie jarzma mocującego zacisk hamulcowy.
• Zużyte zawieszenie samochodu. Samo zawieszenie nie generuje drgań, które są odczuwalne na kierownicy podczas hamowania. Ale zużyte zawieszenie potęguje drgania, generowane przez układ hamulcowy. Zatem niewielkie drgania, generowane przez tarcze hamulcowe będą odczuwalne o wiele mocniej.
Najczęściej drgania są potęgowane przez uszkodzone (zużyte) tuleje metalowo – gumowe wahaczy.
• Zużyte końcówki drążków kierowniczych – sytuacja taka sama, jak w przypadku zawieszenia auta. Potęgują drgania.
• Niedokręcone koło, albo urwana śruba mocująca koło. W tym przypadku jednak koło zazwyczaj hałasuje podczas jazdy (stuka).
• Warto pamiętać, że powodem drgań podczas hamowania mogą być także niewyważone koła. Wyważenie kół warto sprawdzać raz w roku. Jest niedrogie, zazwyczaj kosztuje od 10 do 15 złotych za koło. Może warto zacząć od prawidłowego wyważenia kół? Dlaczego koła drgają? W trakcie eksploatacji i np. wjechania w dziurę mógł oderwać się ciężarek.
Dobra wiadomość jest taka, że wszystkie powyższe elementy są częściami eksploatacyjnymi. Zatem i tak kiedyś trzeba je wymienić.
Być może drgania na kierownicy to ten czas.
Nie są to też najdroższe części zamienne. Każda z nich jest odpowiedzialna za bezpieczeństwo. Zatem inwestycje są opłacalne.
Warto pamiętać, że tarcze hamulcowe wymienia się na jednej osi, tak samo, jak wszystkie elementy zawieszenia czy końcówki drążków kierowniczych.
Części można bez problemu zakupić samodzielnie, po przeprowadzonej diagnostyce w warsztacie samochodowym, albo w Stacji Kontroli Pojazdów.
Samodzielny dobór części jest bardzo prosty. Wystarczy przygotować podstawowe dane dotyczące auta, plus numer VIN. Nie warto kupować najtańszych części ze względu na ich niską jakość.
Oczywiście, można także zlecić zakup części przez mechanika. Wówczas będziemy mieć pewność, że będą w stu procentach pasować.
Gdzie przeprowadzić diagnostykę drgań i naprawę? Zachęcamy do skorzystania z wyszukiwarki na FIX MY CAR.
To najwygodniejszy sposób na znalezienie warsztatu samochodowego.